Focaccia przepis

Focaccia to więcej niż tylko pieczywo. To puchaty, aromatyczny chlebek, który przenosi nas wprost do słonecznej Italii – i to bez wychodzenia z kuchni. Można ją jeść na ciepło, maczać w oliwie, traktować jako przystawkę, albo po prostu podgryzać z ulubionym serem. W tej rozbudowanej instrukcji krok po kroku pokażę Ci nie tylko najlepszy focaccia przepis, ale też jego różnorodne wersje, błędy, których warto unikać i pomysły na podanie.

Artykuł zawiera:

• tradycyjny przepis na focaccię z rozmarynem,
  
• wskazówki dotyczące składników i techniki,
  
• wariacje smakowe – od oliwek po słodkie rodzynki,
  
• odpowiedzi na najczęstsze pytania,
  
• oraz dietetyczne i bezglutenowe wersje dla wymagających.
  

Zanurzmy się w pachnący świat domowej focacci. Czas zacząć!

Co to jest focaccia?

Krótka historia focacci – skąd pochodzi i dlaczego ją pokochano

Czy wiedziałeś, że focaccia wywodzi się z czasów starożytnych Rzymian? Już wtedy wypiekano podobne płaskie chleby na gorących kamieniach. Dzisiejsza wersja, którą znamy i kochamy, narodziła się we Włoszech – głównie w Ligurii. To właśnie tam przygotowywano ją z prostych składników: mąki, drożdży, oliwy i soli. Bez zbędnych dodatków, a jednak z ogromnym smakiem.

Dzięki swojej prostocie, focaccia przepis rozprzestrzenił się po całym kraju, a potem po świecie. Każdy region dodaje coś swojego – zioła, warzywa, a nawet słodkie dodatki jak rodzynki czy miód.

Dziś focaccia to klasyk włoskiej kuchni. Pasuje na każdą okazję – piknik, lunch, kolację czy przyjęcie. Jest też ulubieńcem dzieci (bo kto by nie kochał puszystego chleba z chrupiącą skórką?).

Focaccia vs. pizza – podobieństwa i różnice

Na pierwszy rzut oka focaccia i pizza mogą wyglądać podobnie – obie mają ciasto drożdżowe i mogą mieć dodatki na wierzchu. Ale uwaga – to zupełnie inne pieczywa!

Pizza ma cienkie ciasto, sos pomidorowy i ser – to jej znak rozpoznawczy. Natomiast focaccia przepis opiera się na grubym, puszystym cieście, bez sosu i sera. Za to króluje oliwa, sól i aromatyczne zioła. Czasem pojawiają się pomidorki, cebula czy oliwki, ale w bardziej subtelnej formie.

W skrócie? Focaccia to włoski chlebek, a nie danie obiadowe. Ma być prosta, chrupiąca na zewnątrz i miękka w środku – niczym idealna kanapka albo przystawka.

Składniki na klasyczną focaccię

Jakie składniki są absolutnie niezbędne?

Przepis na idealną focaccię zaczyna się od… prostoty. Naprawdę! Nie musisz mieć specjalistycznego sprzętu ani wymyślnych składników. Wystarczą te, które pewnie już masz w swojej kuchni.

Oto, co jest niezbędne w klasycznym focaccia przepis:

• Mąka pszenna – najlepiej typ 450 lub 550, bo daje puszyste, lekkie ciasto.
  
• Drożdże – mogą być świeże albo suszone. Obie wersje działają świetnie.
  
• Woda – najlepiej letnia, by pomóc drożdżom pracować.
  
• Oliwa z oliwek – tutaj nie warto oszczędzać! To właśnie oliwa nadaje focacci ten niepowtarzalny aromat.
  
• Sól – zwykła oraz gruboziarnista do posypania na wierzchu.
  

Te kilka prostych produktów zamienia się w coś naprawdę wyjątkowego. Co więcej, możesz je dowolnie wzbogacać. Ale zanim przejdziemy do wariacji, skupmy się na podstawach.

Wybór mąki, drożdży i oliwy – co wpływa na smak i strukturę?

Wybór odpowiednich składników to klucz do sukcesu – i choć focaccia przepis jest prosty, warto zadbać o jakość.

• Mąka: Im wyższy typ, tym cięższe ciasto. Dlatego mąka tortowa lub uniwersalna (typ 450–550) sprawdzi się najlepiej. Chcesz spróbować czegoś bardziej rustykalnego? Dodaj odrobinę mąki pełnoziarnistej.
  
• Drożdże: Świeże mają intensywniejszy zapach, ale suszone są wygodne i szybkie w użyciu. Ważne, żeby je dobrze aktywować.
  
• Oliwa z oliwek: Nie byle jaka! Dobra oliwa podkreśli smak ciasta i zadba o chrupiącą skórkę. Jeśli masz możliwość – wybierz extra virgin.
  

Dobrze dobrane składniki to już połowa sukcesu. Teraz przejdźmy do najważniejszego…

Focaccia przepis krok po kroku – wersja klasyczna z rozmarynem

Przygotowanie zaczynu drożdżowego

Zacznijmy od podstawy, czyli zaczynu. To taki magiczny eliksir, który sprawia, że ciasto rośnie, buzuje i pachnie jak włoska piekarnia.

Do miseczki wrzuć:

• 20 g świeżych drożdży (lub 7 g suchych),
  
• 2 czubate łyżki mąki (ok. 60 g),
  
• 7 łyżek ciepłej wody,
  
• płaską łyżeczkę cukru.
  

Wymieszaj wszystko dokładnie i odstaw w ciepłe miejsce na 20 minut. Zaczyn powinien pięknie się spienić – to znak, że drożdże są aktywne. Jeśli nic się nie dzieje, spróbuj jeszcze raz z innymi drożdżami.

Wyrabianie i wyrastanie ciasta

Kiedy zaczyn jest gotowy, czas zabrać się za ciasto właściwe. Do większej miski wsyp:

• 280 g mąki (trochę ponad 1,5 szklanki),
  
• 2 płaskie łyżeczki soli,
  
• pół szklanki ciepłej wody (ok. 125 ml),
  
• łyżkę oliwy,
  
• cały zaczyn.
  

Wymieszaj całość łyżką lub silikonową szpatułką. Następnie wyrabiaj – ręcznie albo mikserem z hakami – przez minimum 5 minut. Ciasto będzie klejące, ale takie ma być! Przykryj je ściereczką i odstaw na godzinę do wyrośnięcia. Najlepiej w lekko ciepłym piekarniku (ok. 30–35°C).

Pieczenie i podanie – sekrety idealnej chrupkości

Po godzinie ciasto powinno urosnąć. Teraz delikatnie przenieś je do formy wysmarowanej oliwą (np. 20×30 cm). Rozciągnij palcami ciasto na całą powierzchnię. Nie martw się, jeśli się kurczy – to normalne.

Odstaw ciasto na kolejne 30 minut. Następnie:

• palcami zrób charakterystyczne wgłębienia,
  
• polej focaccię mieszanką oliwy i wody (3 łyżki oliwy + 2 łyżki wody),
  
• dodaj świeży rozmaryn i gruboziarnistą sól,
  
• możesz też ułożyć na wierzchu połówki pomidorków.
  

Piecz w piekarniku nagrzanym do 220°C (góra/dół) przez ok. 25 minut – aż focaccia nabierze złocistego koloru i zapach wypełni całą kuchnię.

Wyjmij, odstaw na chwilę, a potem… zajadaj! Możesz pokroić ją w paski, kostki lub cienkie kwadraty. Ten focaccia przepis to prawdziwa uczta – szczególnie, gdy maczasz ją w oliwie albo podajesz z pastą z suszonych pomidorów.

Wariacje na temat focacci – więcej niż jeden przepis 

Focaccia z pomidorkami i oliwkami

Klasyczna focaccia smakuje wybornie, ale jeśli masz ochotę na coś bardziej wyrazistego – spróbuj dodać dodatki! Jedną z ulubionych wersji jest focaccia przepis z pomidorkami koktajlowymi i czarnymi oliwkami. To połączenie kolorów i smaków sprawia, że nie tylko smakuje obłędnie, ale też świetnie wygląda na stole.

Wystarczy pokroić pomidorki na połówki, oliwki na plasterki i ułożyć je na cieście tuż przed pieczeniem. Dla intensywniejszego aromatu możesz dodać też trochę suszonego oregano.

Nie zapomnij – po upieczeniu skrop focaccię odrobiną oliwy z oliwek. To naprawdę robi różnicę!

Focaccia z cebulą, czosnkiem i ziołami

Jeśli lubisz bardziej wytrawne klimaty, koniecznie wypróbuj wersję z karmelizowaną cebulką i czosnkiem. Pokrój czerwoną cebulę w piórka, podsmaż ją chwilę na oliwie z odrobiną soli i rozłóż na cieście przed pieczeniem. Czosnek warto wcześniej lekko podpiec – stanie się słodszy i delikatniejszy.

Zioła? Rozmaryn, tymianek, bazylia… wybierz to, co lubisz najbardziej. Dzięki nim Twoja focaccia zyska śródziemnomorski charakter.

Focaccia na słodko – z rodzynkami i miodem

Tak, dobrze czytasz – focaccia przepis nie musi być wyłącznie wytrawny! We Włoszech spotkasz wersje focacci, które są podawane na słodko. Wystarczy dodać do ciasta garść rodzynek, kilka orzechów włoskich i po upieczeniu polać całość miodem. Pyszna na ciepło i świetna na deser lub leniwe śniadanie.

Jeśli jesteś fanem kuchni włoskiej, sprawdź również nasz przepis na ciasto do pizzy – również na bazie drożdży i oliwy!

Print

Najczęstsze błędy przy pieczeniu focacci

Z czym podawać focaccię?

Najlepsze dodatki – dipy, sery, sałatki

Focaccia sama w sobie smakuje rewelacyjnie, ale w duecie z odpowiednimi dodatkami… to już zupełna magia! Przede wszystkim warto podać ją z oliwą z oliwek i octem balsamicznym – to klasyka włoskiej prostoty.

Świetnie pasują także:

• hummus,
  
• tapenada z czarnych oliwek,
  
• guacamole,
  
• czy lekki sos jogurtowy z czosnkiem i koperkiem.
  

Dla fanów serów polecam focaccię z dodatkiem burraty, mozzarelli lub parmezanu. A jeśli masz ochotę na coś świeżego – wybierz sałatkę caprese albo rukolę z pomidorkami koktajlowymi.

Focaccia jako baza do kanapek i bruschetty

Zamiast klasycznego pieczywa – użyj focaccię! Przekrój ją na pół i potraktuj jak włoską bułkę. Na przykład z szynką parmeńską, pesto i rukolą? Bajka!

Możesz też pokroić ją na cienkie plastry, podpiec i potraktować jako bazę do bruschetty. Pomidory z czosnkiem i bazylią aż się o to proszą.

Widzisz? Możliwości jest mnóstwo – ten focaccia przepis świetnie dopasowuje się do różnych smaków i okazji.

Wersje dietetyczne i bezglutenowe

Focaccia wegańska i wegetariańska

Dobra wiadomość – klasyczny focaccia przepis jest naturalnie wegański! Nie zawiera mleka ani jajek, więc doskonale wpisuje się w roślinne menu. Oczywiście możesz wzbogacić ją o dodatki takie jak: pieczone warzywa, suszone pomidory, tofu, karmelizowaną cebulę czy oliwki.

A jeśli chcesz bardziej wegetariańsko – spróbuj z serem feta, mozzarellą albo ricottą. Te dodatki świetnie komponują się z chrupiącą focaccią.

Alternatywy dla glutenu – czy to się uda?

Tak, choć wymaga to małej modyfikacji. Focaccia bezglutenowa to prawdziwe wyzwanie, ale jak najbardziej wykonalne. Wystarczy użyć mieszanki mąk bezglutenowych – najlepiej ryżowej, kukurydzianej i ziemniaczanej – z dodatkiem babki jajowatej (psyllium), która zapewni elastyczność.

Ciasto będzie trochę inne w strukturze, ale efekt końcowy nadal pyszny. Taki focaccia przepis to doskonała opcja dla osób z nietolerancją glutenu lub celiakią.

Najczęściej zadawane pytania

Ile czasu trwa przygotowanie focacci?

Cały proces – od zrobienia zaczynu po pieczenie – zajmuje około 2,5 do 3 godzin. Brzmi długo? Na szczęście większość tego czasu to wyrastanie ciasta, więc nie musisz cały czas stać przy blacie. Samo przygotowanie składników i uformowanie ciasta to około 30 minut.

Dzięki temu, że focaccia przepis jest nieskomplikowany, świetnie sprawdza się również na weekendowe gotowanie z rodziną.

Czy focaccię można mrozić?

Jak najbardziej! Focaccię najlepiej pokroić na kawałki i zamrozić po całkowitym wystudzeniu. Wystarczy potem odgrzać ją w piekarniku przez 8–10 minut w 180°C – odzyska swoją chrupkość i smak.

To idealna opcja, jeśli zrobisz większą porcję i nie chcesz, by się zmarnowała.

Jak długo focaccia zachowuje świeżość?

Świeżo upieczona focaccia najlepiej smakuje tego samego dnia. Można ją jednak przechowywać do 2 dni, owiniętą w papier lub lniany ręcznik. Dzięki temu nie wyschnie za szybko. Unikaj jednak trzymania jej w lodówce – szybciej traci wtedy świeżość i elastyczność.

Czy można zrobić focaccię bez drożdży?

Teoretycznie tak, ale efekt będzie zupełnie inny. Klasyczny focaccia przepis bazuje na drożdżach, które dają puszystość i lekkość. Bez nich ciasto będzie przypominać bardziej płaski chlebek typu flatbread.

Jeśli jednak nie masz drożdży, możesz spróbować wersji na proszku do pieczenia – choć to już nie będzie ta sama magia.